Çökertme Türküsünün Öyküsü
- Cansu Bartınlı
- 1 Kas
- 2 dakikada okunur
“Teslim olmayalım Halil’im, aman kurşun saçalım
Burası da Aspat değil Halil’im, aman Bitez yalısı;
Ciğerime ateş saldı, aman kurşun yarası…”
Bundan yıllar önce, Bodrum’da; mert, uzun boylu, cüsseli bir delikanlı yaşarmış. Bu delikanlının adı Halil Efe’ymiş. Bodrum’un daha Bodrum olmadığı zamanlarda, Halil Efe ve can dostu İbrahim Çavuş Bodrum halkı tarafından çok sevilirmiş. İkisi de hem iyilikleriyle hem dostluklarıyla yediden yetmişe herkesin gönlünde yer edinmiş.
O zamanlarda halkın neredeyse tümü geçim sıkıntısı yaşıyor, eve ekmek getirmekte bile zorlanıyormuş. Bu büyük sıkıntılardan dolayı birkaç evin erkeği karşıdaki Yunan adalarından kaçakçılık yaparak geçimini sağlıyormuş. Halil Efe ve İbrahim Çavuş da bu şekilde geçimlerini sağlarlarmış. Yunan adalarına tütün götürür; oralardan da uzo, kahve, konyak getirirlermiş.
Halil Efe’nin bir de sevdiği varmış: Güzeller güzeli, çakır gözlü, sırma saçlı Gülsüm. Halil Efe’nin hayatında gördüğü en güzel gözlerin sahibi Gülsüm’ün güzelliği, tüm kasabanın dilindeymiş. Güzel gözlü Gülsüm de yağız delikanlı Halil Efe’yi seviyormuş. Yöre halkı da bu ikiliyi pek yakıştırıyormuş.
Halil Efe ve İbrahim Çavuş’un yaptıkları kaçakçılık işi, bir gün bölgenin kaymakamının kulağına gitmiş. Kibirli ve bencil kaymakama halk, Çerkes Kaymakam diyormuş. Halktan birkaç kişi, Çerkes Kaymakam’a, Halil Efe’yi yakalayıp Gülsüm’le evlenirse bölgede otoriteyi sağlayabileceğini fısıldamış. Çerkes Kaymakam itibar kazanmak ve gücünü kanıtlamak için işe koyulmuş. Halil Efe’nin ve İbrahim Çavuş’un kaçakçılık yapacağı gün için bir operasyon düzenlemiş.
Halil Efe, Çerkes Kaymakam’ın kendilerine tuzak kurduğunu duymuş. Yakalanmamak için tüm halka o gece, Aspat’a inecek olmalarına rağmen, Bitez Yalısı’na ineceklerini duyurmuş.
O gece gelmiş, Halil Efe ve İbrahim Çavuş her zamanki gibi Yunan adalarından dönüyorlarmış. Hava sağanak yağmurlu ve sisli, deniz oldukça dalgalıymış. Halil Efe ve İbrahim Çavuş hırçın dalgaların arasındayken sağ salim eve ulaşmaya çalışıyorlarmış. Güçlüklerin, yağmurun, dalgaların sonunda karaya ulaşmışlar fakat fark etmişler ki Aspat yerine Bitez Yalısı’na inmişler.
“Burası da Aspat değil Halil’im, aman Bitez Yalısı
Ciğerime ateş saldı, aman kurşun yarası…”
Halil Efe ve can dostu İbrahim Çavuş, Çerkes Kaymakam tarafından kurşunlanarak oracıkta öldürülmüş. Başta Halil Efe’nin biriciği Gülsüm olmak üzere tüm Bodrum halkı yasa bürünmüş, gözyaşlarına boğulmuş. İki yiğitten geriye de bu türkü kalmış…
“Çakır da gözlü Gülsüm’ümü Çerkes Kaymakam aldı…”
Cansu Bartınlı
Kaynakça
Yorumlar